Je ademhaling is je anker
Een ander belangrijk onderdeel (naast de houdingen) van yoga is Pranayama, waarbij de aandacht ligt op de ademhaling. Het is een van de onderdelen van het achtvoudige pad van yoga.
Het woord komt van ‘Prana’ (dat we kunnen vertalen als ‘levensenergie’) en ‘Yama’ (dat ‘controle hebben’ betekent). Het is het laten stromen en beheersen van je ademhaling, waarmee je meer controle over je zenuwstelsel en over je geest krijgt. Het is de verbinding tussen lichaam en geest. Door bewuster te ademen, kalmeer je je geest en kun je je stresslevel verlagen en je energie verhogen.
In de westerse wereld wordt pranayama vaak ‘vergeten’ of onderschoven, terwijl het juist in de westerse wereld zo belangrijk is. Door het drukke en soms gestreste leven, gaan we juist verkeerd ademhalen. Onze ademhaling komt hoger te zitten, wordt oppervlakkiger of het middenrif gaat zelfs verkrampen. Geen wonder dat mensen zich gestresst voelen op deze manier. Een snelle, oppervlakkige ademhaling geeft namelijk een seintje aan je onderbewustzijn dat je moet vluchten of dat er gevaar is. Alle zintuigen worden op scherp gezet…En in sommige situaties is dit goed, want het helpt je te overleven. Maar als je constant in deze staat bent is dat niet goed voor je lichaam en ervaar je stress, met alle gevolgen van dien. Pranayama leert je bewust te ademen en de volledige capaciteit van je longen te gebruiken. Op een rustige manier in- en uitademen speelt hierbij een grote rol. Ademhaling is een belangrijk onderdeel van de levensenergie. Onze ademhaling beinvloedt dus ons energiesysteem en daarmee ons hele body-mind systeem. Er zijn een heel aantal verschillende ademhalingstechnieken/oefeningen met elke een andere uitwerking op je lichaam en mind.
De meest bekende is de Ujjayi ademhaling. Deze techniek wordt vaak gebruik in Hatha Yoga lessen. Een andere naam hiervoor is de Oceaanademhaling, omdat deze adem klinkt als het zacht ruisen van de zee. Deze helende manier van ademhalen zorgt voor verhoging van je concentratie, het verwarmt je lichaam en maakt je ademhaling rustig en regelmatig. Je maakt hierbij optimaal gebruik van het middenrif en trekt als het ware de stembanden samen. Als je deze techniek op de juiste manier uitvoert, zorgt het voor kracht en ontspanning in je lichaam. Het geeft je energie en focus. Ook heeft het een weldadige uitwerking op je spijsvertering en zenuwstelsel.
Een korte uitleg van de Ujjayi-ademhaling:
• Je gaat in een gemakkelijke houding zitten of, met de voeten op heupbreedte, staan.
• Adem diep in door je mond en stuur je adem richting je buik en bekken.
• Adem langzaam uit, alsof je wolkjes blaast. Houd je mond hierbij gesloten. Je voelt daarbij je keel iets samenknijpen en maakt een zacht geluid. Vind je het lastig, doe dan net alsof je met je adem een spiegel wilt ‘beslaan’, maar dan met je mond dicht.
• Zorg dat je eerst de uitademing onder de knie hebt; daarna ga je dit ook toepassen op de inademing.
• Oefen een paar keer, waarbij je zo lang en regelmatig mogelijk ademt. Het ruisende geluid dat je erbij maakt, hoeft niet hard te zijn.
• Als je de Ujjayi-techniek goed hebt aangeleerd, doe je zowel de in- als de uitademing alleen nog door de neus.