Het achtvoudige pad (van Patanjali)

Het yogapad dat in de soetra’s wordt beschreven bevat acht paden of stappen: yama, niyama, asana, pranayama, pratyahara, dharana, dhyana en samadhi. Het pad is een trap van laag naar hoog bewustzijn.

Het begint met concrete do’s en don’ts voor het dagelijks leven (yama en niyama), dan komen fysieke yoga-oefe­ningen (asana) en de ademhaling (pranayama) aan bod, en daarna keert het proces naar binnen, met het beheersen van de zintuigen (pratyahara), het beoefenen van concentratie (dharana), diepe concentratie en meditatie (dhyana) en ten slotte samadhi, de eenwording met het goddelijke. Het eindigt in een hoger spiritueel bewustzijn, een vorm van geluk zonder aanleiding of houvast. In
het begin zul je daar maar kleine glimpjes van opvangen, maar dat worden er steeds meer.

Het achtvoudige pad is dan wel zo’n 2200 jaar oud, maar ook in ons dagelijks leven nog toepasbaar. Je hoeft echt geen heilige yogi te worden om hier wat meer naar de leven 😉 Je kunt ze ook zien als een bepaalde basis in je leven. Wie volgens het Christendom is opgevoed dat de yama’s en niyama’s wellicht herkennen als de 10 geboden.

Yoga betekend het verstillen van de wervelingen van de geest, en dat is wat je als het ware oefent met het achtvoudige pad. En remember; step by step 😉 Ook hier geldt; sla er niet in door, veroordeel jezelf niet als het niet lukt of niet snel genoeg gaat.

In deze blog gaan we wat dieper in op de yama’s en niyama’s. De yama’s en niyama’s kunnen je inspireren om een goed leven te leiden.

 

Yama’s

De yama’s vormen de eerste stap uit het achtvoudige pad van de yoga. Het zijn de dingen die je niet zou moeten doen, richtlijnen voor een zuiver geweten. Je belooft je te onthouden van geweld, liegen, stelen, mateloosheid en gehechtheid.

(1) Ahimsa: Geweld associeer je misschien met fysiek geweld, maar het zit ’m ook in je gedachten. Als jij streng oordeelt over jezelf, over je lichaam, je gebrek aan discipline, dan ben je gewelddadig tegen jezelf. Dit is misschien wel een van de moeilijkste yama’s: probeer niet te oordelen over jezelf en anderen. Oefen het in kleine brokjes; een uur kan al heel lang zijn, als je gewend bent altijd kritisch te zijn. Probeer accepterend en met liefde naar jezelf te kijken. Je bent goed zoals je bent.
De reden dat veel yogi’s vegan zijn is ook vanwege deze yama; ze hebben liefde voor alle dieren en willen deze dus geen geweld aan doen.
Als er geen geweld zou zijn zou de wereld er sowieso ook veel mooier uitzien….Liefde en respect voor elkaar zou overheersen. Wat een mooi streven he?!

(2)  Satya: Je onthoud je bij Satya van leugens en probeert anderen niet opzettelijk te kwetsen. Wees eerlijk, oprecht en transparant tegenover anderen en jezelf. Wat je voelt, zegt en doet zitten op een lijn. Je doet je niet anders voor dan je bent. Je bent dus ook trouw aan jezelf.

(3)  Asteya: Asteya gaat over het toe-eigenen van dingen die niet van jou zijn, die niet aan jou gegeven zijn. Het gaat dus niet alleen over het stelen van spullen, maar ook bepaalde gedachtes, verhalen, ideeeen. Als we kijken waar de wens om iets ‘te stelen’ uit voort komt, is dit vaak uit een gevoel van gemis of een gevoel van gebrek. We ervaren hebberigheid, begeerte, wensen en we willen dat gevoel van gebrek opvullen. Het kan dan net lijken alsof het gras bij de buren altijd groener is..Blijf dus bij jezelf, kijk waar je dankbaar voor kunt zijn.

(4)  Brahmacharya: Het beoefenen van Brahmacharya betekent dat de Yogi zich onthoudt van losbandigheid en gulzig gedrag. Laat je niet verleiden om misbruik te maken van seks, geld, liefde, aandacht, macht, drank of drugs. 
 Het gaat er bij Brahmacharya eigenlijk vooral om dat we leren om onze energie in balans te houden. Dit kunnen we doen door te matigen. Dus geen overmaat van het een of het ander. Geen verslavingen, en geen extremen. Het gaat om de mate waarin je die dingen doet en gebruikt, zodat je er zelf nog wel de controle over hebt en daarmee je eigen energie in balans houdt. Dus dat betekent ook dat we nu niet massaal het klooster in hoeven en een celibatair leven moeten gaan leiden. Seks kan prima samen gaan met deze Yama. Gelukkig maar!

(5)  Aparighara: Niet begeren. Begeerte staat tevredenheid in de weg. 
 Het betekend dat we niet altijd maar naar meer en beter moeten streven; koop of verzamel bijvoorbeeld geen dingen die je niet nodig hebt.

De Niyamas

Niyama kan vertaald worden als persoonlijke waarheden, voorschriften en disciplines.

Waar de Yamas zich richten op hoe je je ten opzichte van de buitenwereld zou moeten gedragen, richten de Niyamas zich op jezelf.

(1) Saucha: zuiverheid, reinigen van het lichaam en geest. Het betekend het tot je nemen van gezond voedsel, dus niet vullen, maar voeden. Eet dus niet overdadig, maar alleen wat jij nodig hebt. Je kunt je lichaam en geest reinigen door middel van asana (houdingen) en pranayama (ademhalingsoefeningen). Daarnaast reinig je je geest van negatieve gedachtes en gevoelens.

(2) Samtosa: tevredenheid. Kijk naar wat je hebt, waar ben je dankbaar voor. Richt je op datgene en wees daar blij mee.

(3) Tapas: zelfdiscipline of inzet om jezelf persoonlijk verder te ontwikkelen op spiritueeel gebied. Wees dus gemotiveerd om wat vaker op de mat te stappen en leer slechte gewoontes af, ontwikkel nieuwe gewoontes door door te zetten. Daar is allebei discipline voor nodig.

(4) Svadhyaya: zelfonderzoek. Bevrijd jezelf van beperkende gedachtes. Leer naar jezelf te kijken van een afstand. Veel van wat je doet en zegt is wellicht wel helemaal niet van jou, maar heb je overgenomen van je omgeving. Waar sta jij voor?! Blijf jezelf persoonlijk ontwikkelen om de ‘beste’ versie van jezelf te worden.

(5) Ishvara pranidhana: overgave, toewijding. Letterlijk genomen betekent dit begrip ‘Overgave aan een God’. In werkelijkheid betekent dit dat je jezelf overgeeft aan iets wat groter is dan jijzelf. Het universum. Wat je nodig hebt, komt vanzelf naar je toe. Je kunt het alleen herkennen als je dapper genoeg bent om je eraan over te geven.

In de volgende blog vervolgen we het achtvoudige pad.